Luật Công chứng năm 2024, được Quốc hội thông qua ngày 26 tháng 11 năm 2024 và có hiệu lực từ ngày 01 tháng 07 năm 2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về công chứng tại Việt Nam. Luật mới nhằm tăng cường tính minh bạch, nâng cao trách nhiệm của công chứng viên, cải thiện hiệu quả hoạt động công chứng và bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người dân, tổ chức khi thực hiện các giao dịch pháp lý.
Để giúp các cá nhân, tổ chức hiểu rõ hơn về những điểm đổi mới quan trọng của Luật Công chứng năm 2024, Sở Tư pháp phối hợp cùng Đài Phát thanh và Truyền hình Đồng tháp thực hiện chuyên mục Phổ biến pháp luật, biết để làm đúng về nội dung “Những điểm mới của Luật Công chứng năm 2024”. Tham gia chuyên mục là ông Nguyễn Hải Thanh, Trưởng Phòng Hộ tịch, Bổ trợ tư pháp – Sở Tư pháp tỉnh Đồng Tháp.
Sở Tư pháp tỉnh Đồng Tháp trả lời Phóng viên chuyên mục
Dưới đây là những điểm mới quan trọng của Luật Công chứng năm 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 07 năm 2025, có 08 Chương và 76 Điều, giảm 02 Chương và 5 Điều so với Luật Công chứng năm 2014. Việc tinh gọn này giúp hệ thống quy định trở nên chặt chẽ, dễ hiểu và phù hợp hơn với thực tiễn. Các điểm mới cơ bản là: xác định đúng phạm vi công chứng và thẩm quyền của công chứng viên; quy định về các giao dịch phải công chứng; sửa đổi, bổ sung một số quy định về công chứng viên; quy định về tổ chức hành nghề công chứng; quy định về hành nghề công chứng; quy định về thủ tục công chứng giao dịch, cơ sở dữ liệu công chứng, lưu trữ hồ sơ công chứng; quy định mới về quản lý nhà nước về công chứng và thủ tục hành chính trong lĩnh vực công chứng. Luật Công chứng năm 2024 tiếp tục công nhận hai loại hình tổ chức hành nghề công chứng: Phòng Công chứng (đơn vị sự nghiệp công lập) và Văn phòng Công chứng (đơn vị ngoài công lập). Tuy nhiên, Luật quy định cụ thể hơn về điều kiện thành lập, hoạt động, quản lý, cũng như trách nhiệm của các tổ chức này nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ công chứng.
Luật Công chứng năm 2024 quy định thành lập Hiệp hội Công chứng viên Việt Nam và Hội Công chứng viên các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Đây là các tổ chức xã hội – nghề nghiệp nhằm đại diện, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công chứng viên, đồng thời hỗ trợ công chứng viên nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ. Một bước tiến quan trọng của Luật Công chứng năm 2024 là công nhận giá trị pháp lý của công chứng điện tử. Các văn bản công chứng điện tử có giá trị tương đương với văn bản công chứng giấy truyền thống. Công chứng viên có thể thực hiện công chứng trực tuyến trong một số trường hợp được pháp luật cho phép, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao hiệu quả dịch vụ.
Sở Tư pháp đã tổ chức triển khai Luật Công chứng năm 2024 cho các công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng. Đồng thời trình UBND Tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai Luật Công chứng năm 2024 đến các sở, ngành và UBND các cấp. Ngày 24 tháng 3 năm 2025 UBND Tỉnh ban hành Quyết định số 283/QĐ-UBND-HC về định giá tối đa dịch vụ theo yêu cầu liên quan đến việc công chứng trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp. Trong thời gian tới, Sở Tư pháp tập trung triển khai, thực hiện Quyết định số 283/QĐ-UBND-HC và chuyển giao thẩm quyền chứng thực giao dịch sang các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn Tỉnh.
Qua chuyên mục Phổ biến pháp luật, biết để làm đúng về nội dung “Những điểm mới của Luật Công chứng năm 2024”, những thay đổi trong Luật thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ công chứng, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp. Luật mới không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình công chứng, mà còn thúc đẩy sự phát triển của hoạt động công chứng trong kỷ nguyên số. Việc thực thi Luật Công chứng năm 2024 sẽ góp phần xây dựng một hệ thống pháp luật chặt chẽ, minh bạch. Chuyên mục “Phổ biến pháp luật, biết để làm đúng” được phát sóng vào lúc 18 giờ 15 phút ngày thứ Tư của tuần thứ ba hằng tháng trên sóng truyền hình Đồng Tháp để thông tin các nội dung, quy định của pháp luật đến khán giả xem đài biết, bổ sung kiến thức pháp luật, góp phần nâng cao ý thức chấp pháp luật của các cá nhân và tổ chức./.
Đăng Khoa