Chị X và anh Y là vợ chồng. Anh Y là giám đốc một công ty nên mọi việc trong nhà đều do chị X lo toan, từ chăm sóc con nhỏ, đến chăm sóc bố mẹ chồng luôn đau yếu. Anh Y nói chị X không đi làm nữa mà ở nhà lo việc gia đình cho anh Y yên tâm công tác. Muốn chồng yên tâm làm ăn, chị X đã chấp nhận bỏ việc kế toán ở một công ty tư nhân ở nhà lo việc gia đình. Mẹ chồng chị X lại cho rằng chị là người ăn bám chồng. Bà nói với mọi người: “Tất cả tài sản trong nhà này là của thằng Y, chứ vợ nó thì có cái gì, ăn bám chẳng xong nữa là”, kẻ nói đi người nói lại, mâu thuẫn mẹ chồng nàng dâu âm thầm diễn ra, khiến chị X rất buồn nên nhờ đến Tổ hòa giải giúp đỡ. Trong tình huống này, là Hòa giải viên ông (bà) sẽ hòa giải như thế nào?
Gợi ý hòa giải:
1. Xác định mâu thuẫn, nguyên nhân và lĩnh vực hòa giải.
Muốn chồng yên tâm làm Giám đốc, chị X đã chấp nhận bỏ việc kế toán ở một công ty tư nhân ở nhà lo việc gia đình. Mẹ chồng chị X lại cho rằng chị ăn bám chồng. Bà nói với mọi người: “Tất cả tài sản trong nhà này là của thằng Y, chứ vợ nó thì có cái gì, ăn bám chẳng xong nữa là”, mâu thuẫn mẹ chồng nàng dâu âm thầm diễn ra, khiến chị X rất buồn nên nhờ đến Tổ hòa giải giúp đỡ. Đây là lĩnh vực hôn nhân và gia đình.
2. Căn cứ pháp lý
Khoản 1 Điều 29 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 về nguyên tắc chung về chế độ tài sản của vợ chồng quy định: Vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung; không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập.
Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định những tài sản sau đây là tài sản chung của vợ chồng:
– Tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật Hôn nhân và Gia đình;
– Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung;
– Những tài sản khác mà vợ chồng thoả thuận là tài sản chung;
– Quyền sử dụng đất mà vợ chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.
3. Hướng hòa giải
Xác định rõ nguyên nhân phát sinh mâu thuẫn là từ suy nghĩ chưa đúng của mẹ chồng chị X về việc xác định tài sản chung của vợ chồng. Theo đó, về pháp luật cần phân tích cho mẹ chồng chị X hiểu rõ hơn về việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của vợ chồng và việc pháp luật quy định “ Không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập”. Vì vậy, cần gặp mẹ chồng để giải thích cho bà hiểu về quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình quy định về tài sản chung của vợ chồng.
Hơn nữa, việc chị X nghỉ ở nhà là theo nguyện vọng của anh Y muốn có người tin tưởng chăm sóc bố mẹ già, con cái, thu vén việc gia đình. Bản thân chị X trước khi nghỉ ở nhà cũng có công việc có thu nhập, nhưng chị X nghỉ làm theo sự mong muốn của chồng là một sự hi sinh lớn cho gia đình. Nếu chị X không nghỉ làm thì ai sẽ là người chăm sóc bố mẹ chồng thường xuyên ốm đau. Thuyết phục bà hiểu, cảm thông, chia sẻ với con dâu, không nên có những lời nói định kiến như vậy, để giữ gìn hạnh phúc của các con.
Thuyết phục anh Y cần phải quan tâm chia sẻ những tâm tư của vợ và làm cầu nối xoa diệu những mâu thuẫn giữa vợ và mẹ mình để làm cho chị X được an ủi, có chỗ vựa vững chắc cho mình để cùng làm tốt bổn phận con dâu trong gia đình.
Đối với chị X, cần khuyên nhủ chị chín bỏ làm mười, nhỏ nhẹ tâm sự với chồng để anh Y hiểu và có thái độ, hành động phù hợp giải quyết mâu thuẫn. Bên cạnh đó, cũng cần lễ phép giải thích để mẹ chồng hiểu, thông cảm, chia sẻ việc nhà, tin tưởng vào con dâu, vận dụng câu “Của chồng công vợ”; “Chín bỏ làm mười” để thuyết phục mẹ chồng./.
Phương Thịnh